تحلیل و بررسی نظریه تقارب معنایی در قرآن کریم (بررسی موردی واژگان مرتبط با مفهوم فکر

Authors

Abstract:

قرآن کریم، به موضوع تفکر و تدبر اهمیت ویژه‌ای داده است به گونه‌ای که واژگان مرتبط با این مفهوم از بسامد بالایی در واژگان قرآنی برخوردار می‌باشند. پرداختن به واژگان قرآنی نیز همواره مورد توجه زبان‌شناسان بوده است و یکی از مهمترین مسائلی که درباره آن به کنکاش پرداخته‌اند، پاسخ به این سؤال است که آیا به ترادف واژگان قرآنی می‌توان معتقد بود؟ یا اینکه به جای ترادف واژه، باید مفهوم تقارب را انتخاب کرد؟ امروزه با پدید آمدن بررسی‌های موضوعی درباره قرآن کریم ضروری است، پژوهش‌های گسترده‌تری در این باب صورت پذیرد که یکی از حیطه‌های آن مسائل لغوی و زبانشناسی می‌باشد. این مقاله در صدد است با بررسی لغوی تعدادی از واژگان مرتبط با مفهوم «فکر»، به این مسأله بپردازد و پاسخی درخور ارائه دهد که نسبت واژگان مرتبط با این مفهوم در قرآن، با مفهوم ترادف و تقارب به چه صورت می‌باشد و بار معنایی این واژگان نسبت به یکدیگر چگونه است؟ وجه نوآوری پژوهش حاضر این است که، علاوه بر تحلیل تک‌واژه‌ها، واژگانی که دارای تقارب معنایی هستند نیز در دسته‌های مجزا گنجانده شده‌اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل و بررسی نظریه تقارب معنایی در قرآن کریم

قرآن کریم، به موضوع تفکر و تدبر اهمیت ویژه ای داده است به گونه ای که واژگان مرتبط با این مفهوم از بسامد بالایی در واژگان قرآنی برخوردار می باشند. پرداختن به واژگان قرآنی نیز همواره مورد توجه زبان شناسان بوده است و یکی از مهمترین مسائلی که درباره آن به کنکاش پرداخته اند، پاسخ به این سؤال است که آیا به ترادف واژگان قرآنی می توان معتقد بود؟ یا اینکه به جای ترادف واژه، باید مفهوم تقارب را انتخاب کر...

full text

تغییر معنایی واژگان در قرآن کریم

زبان یک پدیده زنده و متحوّل بوده و بسیار پیش آمده که بر اثر عواملی، از جمله تحولات زمانی و مکانی و فرهنگی، ساختار زبان به‌طور کلییا بخشی از آن عناصر آن از جمله واژگان آن، تغییراتی را بپذیرد. زبان عربی که زبان قرآن‌کریم نیز می‌باشد، از این قاعده مستثنا نیست.در مقاله پیش‌رو به یکی از مباحث علوم قرآن و زبان‌شناسی، یعنی «تغییر معنایی الفاظ» بر اساس قرآن‌کریم و زبان عربی قبل از نزول قرآن و بویژه شعر ...

full text

مفهوم شناسی «احسان» در قرآن کریم با بررسی حوزه معنایی احسان فردی

احسان در لغت علاوه بر معنای معروف و متداول (تفضل و نیکوکاری) ناظر بر چگونگی انجام کار و به معنای " انجام عمل به نحو نیکو و شایسته (درستکاری) " است. حسن و نیکویی عمل هم به تناسب و سازگاری اجزای آن با یکدیگر، و سازگاری و تناسب مجموعه اجزاء با غایت و هدفی است که از انجام آن عمل مد نظر است. بنایراین احسان یعنی رعایت این دو تناسب در مقام عمل.  در نظام معنایی حاکم بر قرآن، احسان با مفاهیمی از قبیل تو...

full text

بررسی عوامل توسّع معنایی در قرآن کریم

لفظ و معنا در قرآن کریم پیوند ناگسستنی با هم دارند و این ارتباط محکم ظرفیت بالایی در تولید و توسع معانی ایجاد می‌کند. قرآن کریم در بسیاری از موارد اسلوب سهل و ممتنع را برگزیده است که با ظاهری آراسته و باطنی ژرف، کمال ظاهر و باطن را در خود جمع کرده است به گونه­ای که یک لفظ یا یک عبارت را در عین ظاهری آشکار و دارای معنایی روشن می­توان به شیوه­های گوناگونی تفسیر کرد که بر بیش از یک معنا دلالت کند....

full text

بررسی عوامل توسّع معنایی در قرآن کریم

لفظ و معنا در قرآن کریم پیوند ناگسستنی با هم دارند و این ارتباط محکم ظرفیت بالایی در تولید و توسع معانی ایجاد می‌کند. قرآن کریم در بسیاری از موارد اسلوب سهل و ممتنع را برگزیده است که با ظاهری آراسته و باطنی ژرف، کمال ظاهر و باطن را در خود جمع کرده است به گونه­ای که یک لفظ یا یک عبارت را در عین ظاهری آشکار و دارای معنایی روشن می­توان به شیوه­های گوناگونی تفسیر کرد که بر بیش از یک معنا دلالت کند....

full text

معناشناسی و استعمال واژگان عقل، فهم، علم و فکر در قرآن کریم

چکیده معناشناسی که در زبان انگلیسی با نام Semanticis و در زبان عربی علم الدَّلاله یا علم المعنی ­نامیده می­شود، شاخه‌ای از زبان‌شناسی است که به بررسی معنا می‌پردازد و مقصود و فحوای کلام را از ساختار و سیاق متن درمی‌یابد. نخستین گام‌ها در این زمینه در اواسط قرن نوزدهم توسط ماکس مولر Max Muller و میشل بریل Michel Breal برداشته شد. واژگان در کلام الهی هریک بار معنایی خاص خود را دارند و نخستین نکت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 2

pages  53- 70

publication date 2014-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023